Sầu riêng xuất khẩu sang Trung Quốc thiếu hàng

Sau hơn 4 năm đàm phán và trải qua nhiều quy trình kiểm tra chặt chẽ với tiêu chí ngặt nghèo, thị trường Trung Quốc chính thức mở cửa đón trái sầu riêng tươi Việt Nam xuất khẩu chính ngạch.

Hàng trăm tấn sầu riêng xuất khẩu sang Trung Quốc mỗi ngày.

Cách đây vài tháng, xe container chở sầu riêng lăn bánh từ Cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị (Lạng Sơn) sang Cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị Quan (Trung Quốc) đã mở màn cho trái sầu riêng xuất khẩu chính ngạch vào Trung Quốc.

Theo bà Nguyễn Thị Hà, Chi cục trưởng Chi cục Kiểm dịch thực vật vùng 7, Cục Bảo vệ thực vật (Bộ NN-PTNT), xuất khẩu sầu riêng sang thị trường tỉ dân này rất thuận lợi. Hiện tại mỗi ngày, các doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu thành công hàng trăm tấn sầu riêng. 

Uớc tính của Cục bảo vệ thực vật cho thấy, đến gần cuối tháng 11, Việt Nam đã xuất khẩu được tổng cộng gần 23.000 tấn sầu riêng sang Trung Quốc. Tại Cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị (Lạng Sơn), ngày thấp điểm nhất có hơn 10 xe, ngày cao điểm nhất có hơn 60 xe sầu riêng xuất sang Trung Quốc. 

Cục Bảo vệ thực vật cho biết, trong đợt đánh giá đầu tiên, Tổng cục Hải quan Trung Quốc phê duyệt 51 mã số vùng trồng và 26 mã số cơ sở đóng gói sầu riêng tại Việt Nam. Tổng diện tích sầu riêng đạt tiêu chuẩn xuất khẩu sang Trung Quốc khoảng 3.000 ha, chỉ chiếm khoảng 3% so với tổng diện tích sầu riêng cả nước. Trong khi đó, các doanh nghiệp Việt Nam đã ký kết hợp đồng với phía Trung Quốc khoảng 1,3 triệu tấn/năm.  

Năm 2021, nhập khẩu sầu riêng tươi của Trung Quốc tăng 42,7% so với cùng kỳ năm trước đó, lên 821.600 tấn; giá trị nhập khẩu tăng 82,4%, lên 4,205 tỷ USD - mức cao lịch sử. Nhập khẩu sầu riêng tăng gần gấp 4 lần so với năm 2017, đà tăng được cho là còn nhanh nữa trong năm nay. 

Không chỉ là thị trường tiêu thụ lớn nhất thế giới, các chuyên gia nhận định tương lai quả sầu riêng sẽ phụ thuộc vào Trung Quốc. Hiện, Thái Lan đứng đầu danh sách các nhà cung cấp sầu riêng vào thị trường 1,5 tỷ dân này, chiếm 40% thị phần.

Năm 2020, kim ngạch xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc đạt 2,51 tỷ USD. Đến năm 2021, do nhu cầu bùng nổ, Thái Lan thu về khoảng hơn 3 tỷ USD nhờ xuất khẩu sầu riêng vào Trung Quốc. 

Anh Trần Văn Thắng, HTX dịch vụ nông nghiệp xanh Sầu riêng, Bơ Krông Pắc (Đắk Lắk) cho hay: "Vụ mùa năm nay do ảnh hưởng thời tiết nên sản lượng không nhiều. Tuy nhiên, việc được xuất khẩu chính ngạch sầu riêng sang Trung Quốc cũng là tín hiệu tốt cho bà con nhà vườn. Nhìn chung, giá sầu riêng năm nay cao hơn năm trước, hy vọng cơ quan chức năng đẩy mạnh việc xây dựng mã số vùng trồng, mã số cơ sở đóng gói, kết hợp với truy xuất nguồn gốc cho nông sản để tăng nâng cao sản lượng cung ứng”. 

Tương tự như trên, các doanh nghiệp tại địa bàn tỉnh Tiền Giang thu mua trái sầu riêng đạt chuẩn để xuất khẩu sang Trung Quốc với giá cao nhất trong 5 năm qua.

Cụ thể, trái sầu riêng giống Ri6, Khổ hoa xanh, Chuồng Bò giá trên 80.000 đồng/kg; giống Monthong giá trên dưới 100.000 đồng/kg. Đối với trái sầu riêng loại 2, loại 3 (chất lượng thấp, mẫu mã chưa đạt yêu cầu) tiêu thụ nội địa giá cũng trên dưới 50.000 đồng/kg. Tuy giá cao nhưng sản lượng trái sầu riêng hiện nay thấp nên “cầu vượt cung”, nhất là trái sầu riêng đạt chuẩn để xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc không đủ số lượng để cung ứng.