Trong báo cáo chiến lược ngành phân bón 2023, Công ty Cổ phần Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) cho biết trong hai năm 2021-2022, giá phân bón hưởng lợi từ sự gián đoạn chuỗi cung ứng, chiến sự Nga – Ukraine cũng như lệnh cấm xuất khẩu từ Trung Quốc.
Song những diễn biến này có thể sẽ hạ nhiệt và gây áp lực lên giá phân bón. Cụ thể, giá khí đốt ở châu Âu hạ nhiệt và những rào cản từ Nga, Trung Quốc được gỡ bỏ sẽ làm tăng nguồn cung, khiến giá phân bón có thể giảm trong thời gian sắp tới.
Xung đột Nga – Ukraine đẩy giá khí đốt tại châu Âu tăng chóng mặt kể từ năm 2021. Hậu quả là hầu hết các nhà máy sản xuất ure đều phải đóng cửa. Tuy nhiên, giá khí đốt bắt đầu giảm, một số nhà máy ở châu Âu đã quay lại sản xuất và tăng nguồn cung cho thị trường.
Fitch Ratings dự báo giá khí tự nhiên ở mức 38 USD/mmBTU vào năm 2022 và 40 USD/mmBTU vào năm 2023, thấp hơn mức cao lịch sử 94 USD/mmBTU vào tháng 8/2022.
Giá khí tự nhiên hạ nhiệt giúp công ty Yara – một trong những nhà sản xuất phân bón lớn nhất thế giới đã quay trở lại sản xuất amoniac với khoảng 65% công suất tại châu Âu vào tháng 11.
Mặt khác, năm 2022, Nga và Trung Quốc cùng áp dụng hạn ngạch xuất khẩu phân bón. Tuy nhiên, một thỏa thuận nối lại xuất khẩu amoniac của Nga qua Ukraine có thể sẽ sớm diễn ra, giúp giảm tình trạng thiếu phân đạm trên toàn cầu.
Bên cạnh đó, xuất khẩu phân bón từ Trung Quốc đang tăng tốc trong thời gian gần đây khi Trung Quốc đã mở cửa trở lại sau chiến dịch Zero COVID kéo dài và có thể nới lỏng lệnh cấm xuất khẩu đã áp dụng từ đầu năm 2022. Do vậy, khả năng nguồn cung phân bón từ hai quốc gia này sẽ tăng, kéo theo giá giảm trong năm 2023.
Một số dự báo cho rằng giá các loại phân bón sẽ giảm trong năm 2023 nhưng sẽ duy trì ở mức cao hơn trung bình do giá nông sản cao, chi phí khí đốt đầu vào vẫn cao và nguồn cung vẫn bị hạn chế dù đang được cải thiện.
VDSC nhận định khi giá phân bón giảm, doanh thu của hầu hết các nhà sản xuất phân bón sẽ thấp hơn vào năm 2023. Do đó, lợi nhuận của các nhà sản xuất phân bón sẽ không bằng mức tăng trưởng trong hai năm qua.
