Để chủ động ứng phó kịp thời với diễn biến bất thường của thời tiết, bảo đảm sản xuất vụ Đông Xuân 2022-2023 đạt kết quả tốt, ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, các địa phương trong tỉnh đã xây dựng kế hoạch, hướng dẫn bà con nông dân bám sát khung thời vụ, linh hoạt trong thu hoạch, gieo trồng.
Nông dân xã Duy Phiên khẩn trương gieo cấy vụ Xuân
Vụ Xuân năm 2023, xã Duy Phiên, huyện Tam Dương dự kiến gieo cấy gần 340 ha lúa. Theo khung thời vụ, địa phương sẽ hoàn thành gieo cấy trong tháng 2/2023. Tuy nhiên, do dự báo thời tiết có thể rét đậm sẽ kéo dài đến tháng 2/2023 nên bà con nông dân trong xã đã đẩy nhanh gieo cấy theo khung thời vụ Xuân sớm. Đến nay, toàn xã đã hoàn thành khoảng 70% diện tích đất gieo cấy. Theo ông Đinh Quốc Bảo, Phó Chủ tịch UBND xã, giống lúa được bà con nông dân địa phương gieo cấy chủ yếu là KD18, Xi23, X21, NX30 và nếp các loại.
Tuy chất lượng gạo ở mức trung bình nhưng đây là nhóm giống lúa dễ sản xuất, năng suất khá nên được bà con nông dân gieo trồng từ nhiều năm nay. Ngoài ra, một số nông dân cũng đưa các giống mới vào gieo trồng như: TBR225, ADI168, ADI 28, Tân Ưu 98, Hương cốm 4... cho năng suất, chất lượng và giá trị kinh tế cao. Để bảo đảm gieo cấy theo khung thời vụ Xuân sớm, bà con nông dân đã khẩn trương thu hoạch vụ Đông, chuẩn bị kỹ đất, ủ mạ đúng tiến độ. Vụ Đông 2022, toàn xã gieo trồng trên 138 ha cây vụ đông; chủ yếu là cây ngô, khoai lang và các loại rau màu. Vụ Đông Xuân 2022-2023, huyện Tam Dương lên kế hoạch gieo trồng gần 3.600 ha, trong đó, diện tích lúa là 3.000 ha, phấn đấu đạt sản lượng 17.980 tấn với năng suất bình quân 62tạ/ha. Huyện phấn đấu mở rộng diện tích các giống lúa năng suất, chất lượng cao như: TBR225, ADI28, ADI168, Hà Phát 3…
Từ giữa tháng 12/2022, Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện đã phối hợp với UBND các xã, thị trấn tập trung hướng dẫn nông dân thu hoạch nhanh gọn cây vụ đông; thực hiện làm đất sớm, vệ sinh đồng ruộng để hạn chế sinh vật gây hại. Đồng thời, tuyên truyền hướng dẫn bà con nông dân bám sát khung thời vụ và diễn biến thời tiết để bố trí gieo cấy vụ Xuân đúng tiến độ. Ông Trần Quốc Chí, Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Tam Dương cho biết: “Dự báo thời tiết rét đậm còn kéo dài trong tháng 2/2023, vì vậy, nhiều địa phương trên địa bàn huyện đã chủ động gieo cấy vụ Xuân sớm. Trên cơ sở chỉ đạo của Sở Nông nghiệp và Nông thôn, chúng tôi đã hướng dẫn các địa phương chủ động biện pháp phòng chống rét cho lúa mới cấy khi thời tiết rét đậm kéo dài có thể xảy ra.
Đồng thời, chỉ đạo Trạm Khuyến nông, Trung tâm Trồng trọt và bảo vệ thực vật có phương án chuẩn bị nguồn giống lúa dự phòng để kịp thời cung ứng cho các địa phương có diện tích bị thiệt hại do rét đậm, rét hại xảy ra; tuyên truyền, hướng dẫn nông dân áp dụng các quy trình kỹ thuật gieo trồng, chăm sóc tiên tiến để đạt năng suất, chất lượng, hiệu quả cao; phối hợp với các địa phương kiểm tra đồng ruộng, phát hiện sớm các đối tượng sinh vật gây hại để chủ động phòng chống kịp thời, hiệu quả, bảo vệ an toàn cho sản xuất”.
Tại huyện Vĩnh Tường, các xã, thị trấn đã hoàn thành thu hoạch vụ Đông, bà con đang tập trung triển khai sản xuất vụ Xuân theo kế hoạch với mục tiêu tổng diện tích gieo trồng đạt 5.400ha. Để sản xuất vụ Xuân đạt kết quả cao, huyện đã chỉ đạo Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn hướng dẫn các địa phương bố trí cơ cấu thời vụ gieo cấy phù hợp. Đối với các địa phương ở vùng rốn trũng, dễ ngập úng, khuyến khích bà con sản xuất trà lúa xuân sớm với các loại giống chủ yếu như: Nếp đầm, Q5. Trà lúa Xuân muộn là trà lúa chủ lực của huyện từ nhiều năm nay ở các địa phương có đất vàn thấp, vàn cao chủ động nước. Các giống lúa chủ yếu được sản xuất trong khung thời vụ này chủ yếu là: TBR225, ADI 28, DT39 Quế Lâm, Hà phát 3, HDT11, DQ11, HT1, Tân ưu 98, Hương Cốm 4 và nếp các loại.
Vụ Xuân 2023 được nhận định có thể sẽ gặp nhiều khó khăn do tiếp tục có những đợt rét đậm, rét hại xảy ra và thời tiết ít mưa, khả năng xuất hiện mực nước thấp nhất vào khoảng tháng 2/2023. Để chủ động ứng phó kịp thời diễn biến bất thường của thời tiết, bảo đảm sản xuất đạt kết quả tốt, UBND huyện giao Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện, Trạm Khuyến nông phối hợp với UBND các xã, thị trấn chỉ đạo các Hợp tác xã nông nghiệp và tổ chức thủy lợi cơ sở chủ động các điều kiện cần thiết bảo đảm tưới, tiêu phục vụ sản xuất.
Chủ động rà soát, xác định những vùng, khu vực trên địa bàn có khả năng bị ảnh hưởng khi bị hạn hán, thiếu nước để chủ động tuyên truyền, khuyến khích hộ nông dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng sang loại cây trồng có khả năng chịu hạn. Đồng thời, thực hiện các giải pháp tưới tiên tiến, tiết kiệm nước cho lúa và cây trồng cạn nhằm tiết kiệm tối đa nguồn nước; quản lý chặt chẽ nguồn nước từ các ao, hồ, đầm; theo dõi chặt chẽ diễn biến thời tiết, sẵn sàng ứng phó với thời tiết bất thuận và có biện pháp xử lý kịp thời. Đối với lúa Xuân muộn, các địa phương hướng dẫn bà con nông dân tập trung gieo trong khung lịch tốt nhất, linh hoạt phù hợp với diễn biến thời tiết và lịch lấy nước; đồng thời, chủ động nguồn giống dự phòng để gieo bổ sung khi có thiệt hại xảy ra.
Vụ Xuân 2023, toàn tỉnh dự kiến gieo cấy 28.400 ha lúa. Tính đến hết ngày 11/1/2023, toàn tỉnh có gần 50% diện tích có nước sau đợt xả lấy nước lần 1, khoảng gần 20% diện tích đã được gieo cấy./.
