Theo ghi nhận của PV, chủ nhân của những cánh rừng tre trên là ông Lê Minh Hoàng (72 tuổi). Ông Hoàng quê tại Bình Định hiện đang sống cùng vợ là bà Nguyễn Thị Sang. Với cơ duyên cùng vùng đất đỏ cao nguyên, 2 vợ chồng đã lên đây lập nghiệp từ năm 1994. Khi bắt tay vào gầy dựng cơ nghiệp nơi vùng đất mới, vợ chồng ông phát hiện đất đai ở đây nhiễm phèn, tầng dưới nhiễm bô-xít nên không phù hợp cho nhiều loại cây.
Ông Hoàng chia sẻ, sau nhiều năm thất bại với đủ mọi cây trồng, năm 2015, thấy người dân bản địa cứ mùa mưa thường vào rừng hái măng về sơ chế, bán cho thương lái. Mặt hàng này hiện đang được thị trường ưa chuộng và giá luôn ổn định. Thế nhưng, măng rừng chỉ thu hoạch được 3 tháng mùa mưa, còn mùa nắng lại khan hàng.
Ông Hoàng nghĩ ngay đến việc trồng tre để lấy măng. Sau khi khảo nghiệm nhiều loại cây giống, ông Hoàng trực tiếp sang Đài Loan để tìm hiểu các mô hình về giống măng 4 mùa. Sau nhiều ngày lặn lội nơi đất khách, ông Hoàng đã đưa 100 bầu cây giống về ươm thử trên vùng đất của mình.
Tuy nhiên, do ban đầu chưa có kinh nghiệm chăm sóc nên cây giống trồng xuống chết nhiều, chỉ còn sống được 30%. Không nản chí, ông Hoàng lại mày mò tìm hiểu cách chăm sóc, chữa bệnh cho cây, cũng như cách ươm giống để nhân rộng mô hình.
Gia đình ông Lê Minh Hoàng trồng khoảng 17 ha tre bốn mùa để lấy măng.
Mồ hôi của vợ chồng ông Hoàng không ngừng rơi trên những ngọn đồi trọc và thành quả đã được đền đáp, số lượng tre trồng tỷ lệ chết gần như bằng không. Những cánh rừng tre xanh tốt dần phủ xanh trên những ngọn đồi trọc. Chỉ sau 3 năm, ông Hoàng đã nhân giống hơn 17 ha tre.
Bà Sang cho biết, do xã Đắk Som nằm ở vùng sâu, vùng xa nên không tiếp cận được các thị trường lớn. Vợ chồng bà phải mang sản phẩm măng tre của mình lặn lội đến các tỉnh, tìm đến các cơ sở để tiếp thị. Ban đầu, nhiều nơi còn khá e dè với mặt hàng mới này. Tuy nhiên, sau đó thấy sản phẩm đạt chất lượng tốt, nhiều đơn vị, thương lái bắt đầu ồ ạt tới đặt hàng.
Hiện nay, với 17 ha tre, trung bình mỗi ngày gia đình ông Hoàng thu hoạch khoảng 3 tấn măng tươi. Với giá nhập cho các cơ sở thu mua trong và ngoài tỉnh 10.000 đồng/kg măng, mỗi ngày vợ chồng ông Hoàng thu về hơn 30 triệu đồng.
Thêm sinh kế cho người thu nhập thấp
Mặt trời bắt đầu xuống núi, một nhóm người đi từ vườn tre trở về, chở theo những bó cành tre để phục vụ việc nhân giống. Bà Sang cho biết, ngày thường gia đình bà thuê khoảng 9 nhân công để cắt cành và ươm giống. Tuy nhiên, đến mùa thu hoạch, sơ chế, số lượng nhân công có thể lên đến 30 người, tất cả đều là đồng bào dân tộc thiểu số nơi đây.
Chị H’Tuyết ở bon B’Nơr cho hay, việc đóng cành tre vào bầu giống, khoán sản lượng 500 đồng/bịch, giúp chị có thêm thu nhập khoảng 450.000 đồng/ngày. So với công việc nương rẫy hằng ngày, việc đóng bầu tre giống nhàn nhã và thu nhập cao hơn. Bà con ở đây nhiều người có công ăn việc làm nhờ vườn tre của gia đình ông Hoàng.
“Không những có thu nhập, chúng tôi còn được hỗ trợ giống tre để trồng nếu có nhu cầu. Trong thời gian tới, khi cuộc sống gia đình ổn định, tôi sẽ tính tới chuyện đầu tư vốn để trồng tre lấy măng”, chị H’Tuyết nói.
Nói về ước vọng của mình, ông Hoàng tâm sự: “Trong điều kiện biến đổi khí hậu, nguồn nước ngày càng khan hiếm, trồng tre lấy măng còn bảo vệ đất, chống xói mòn, chắn gió, cải thiện môi trường, góp phần phủ xanh đất trống, đồi núi trọc. Với nhiều năm gắn bó, tôi thấy đầu tư vào cây tre không lớn, nhưng hiệu quả mang lại thì lâu dài và có tiềm năng giúp người dân thoát nghèo, vươn lên làm giàu”.
Nhiều công ty, trang trại ở Gia Lai, Quảng Ngãi, Đắk Lắk… đều đặt hàng cây giống của ông Hoàng để phát triển mô hình trồng tre lấy măng. Bên cạnh đó, các đơn vị trong và ngoài tỉnh còn đặt hàng bao tiêu sản phẩm măng tre của gia đình ông. Còn với những cây tre già cỗi, cũng được xuất cho các doanh nghiệp để sản xuất đồ mỹ nghệ, thu hàng trăm triệu đồng mỗi năm.